Hôm nay chúng ta sẽ bắt đầu tìm hiểu các chỉ số để phục vụ cho việc phân tích hoạt động kinh doanh.
Đầu tiên đó là chỉ số liên quan đến doanh số.
Doanh số ảnh hưởng đến sự sống còn của Doanh nghiệp nên cần phải được tìm hiểu cặn kẻ.
Điểm đầu tiên là xem xét về kết cấu của nó. Nghĩa là chúng ta cần phải biết chúng ta kiếm được tiền từ đâu? Trong đó, đâu là nguồn thu chủ lực.
Sau đó chúng ta cần phải phân tích để xem sự tăng trưởng của doanh số như thế nào và sự biến động của doanh số qua các thời kỳ. Hiểu được điều này sẻ giúp cho chúng ta đi sâu tìm hiểu rỏ các nguyên nhân tác động đến sự thay đổi này.
Về kết cấu, chúng ta chỉ cần tính tỷ lệ % của từng sản phẩm so với tổng doanh số.
Cách tính CHỈ SỐ TĂNG TRƯỞNG (SALES GROWTH) cho từng năm (Year-overyear growth) được tính theo công thức : lấy tỷ lệ giửa doanh số năm xem xét và năm trước đó – 1.
Kết quả tính theo %. công thức SG= (S1/S0)-1.
Còn để tính Chỉ số tăng trưởng qua nhiều năm ( Compound annual growth rate – CAGR), thí dụ qua x năm, ta lấy căn bậc x của tỷ số giủa doanh số của năm xem xét và năm gốc trước đó rồi -1.
Công thức CARG = [(Sx/So)^(1/x) ]-1
Hình dưới đây là thí dụ của 1 DN XYZ kinh doanh với 3 mặt hàng A, B, C được bán theo cả 2 kênh online và offline. Số liệu ghi lại từ năm 2018-2020.
Như vậy, khi phân tích kết cấu cho thấy trong năm 2018, sản phẩm chủ lực của DN XYZ là B (45.1%) và A(38.5%). Tuy nhiên điều này đả thay đổi vào năm 2020. Sản phẩm B đả giảm mạnh chỉ còn 27.4%. Trong khi đó sản phẩm C đang phát triển mạnh từ 16.5% trong năm 2018 lên đến 35.6% trong năm 2020.
Xét về kênh bán hàng, mặc dù kênh offline vẫn là kênh kiếm tiền chủ lực nhưng xu thế online đang phát triển mạnh.
Xét về chỉ số tăng trưởng từng năm cho thấy SP B sau khi đạt mức tăng trưởng 17.1% trong năm 2019 đả không giủ được trong năm 2020 mà lao dốc xuống -22.9%. Tuy nhiên nếu xét CARG từ 2018-2020 thì mức giảm này chỉ tầm 5%.
Ấn tượng nhất là SP C, có mức tăng trưởng trong năm 2019 lên đến 80%, giảm lại còn 77.8% trong năm 2020. Nhưng CARG tính từ 2018 vẩn đạt mức 78.9%.
Qua các phân tích trên, cho ta thấy phần nào bức tranh kinh doanh của DN XYZ trên góc nhìn từ doanh số. Tuy nhiên điều gì đả tác động đến kết quả như thế? Để đi tìm câu trả lời cho nguyên nhân , chúng ta cần phải đánh giá xem xét nhiều khía cạnh khác, thí dụ chính sách thanh toán, môi trường cạnh tranh, vỹ mô…. Tôi sẻ lần lượt trình bày cho các bạn.
Kèm theo là file exel để các bạn tìm hiểu. Tuy nhiên nếu dùng Power BI thì việc phân tích sẽ nhẹ nhàng hơn. Tôi hy vọng sẽ làm một clip hướng dẩn các bạn dùng BI trong thời gian tới.
(Fb Lai Ho)